Ủng hộ VCV
Số tác phẩm
28.377 tác phẩm
2.747 tác giả
730
116.506.419
 
Nguyễn Thanh Trịnh: Người Của Một Thời Đã Mất
Nguyễn Tấn Cứ

Dưới tháp pháo xe tăng, dưới tàn cây râm mát,  ngoài kia là những con đường- phố- phường- ngập tràn khói bụi,   cô bé-một mình-chơi trò nhảy lò cò, bắn dây thun, thỉnh thoảng cô bé dừng lại nghiêng đầu lắng nghe  tiếng chím ríu rít đâu đó trên cành cao, xung quanh là những chiếc trực thăng, xe jip, xe tăng, súng đạn, nơi mà người ta đặt tên là : Bảo Tàng chứng tích Chiến Tranh. nó nằm ngay ngã tư đường Võ Văn Tần-Lê quí Đôn, Q3 của Sài gòn, nơi ấy có một quán bia, hai gã đàn ông ngồi trầm ngâm nhìn ra ngoài khoảng sân hẹp - nơi những trò chơi cô độc đang diễn ra dưới mắt nhìn âu yếm của người đàn ông có khuôn mặt lạnh với điếu thuốc ngậm lệch trên môi, trên bàn hai ly bia vần còn đầy nắng, những chiếc lá rơi hơ hững, và thời gian hờ hững trôi đi, hình như đã hơn hai mươi năm rồi, và đứa bé gái ngày ấy bây giờ đã trở thành thiếu nữ, và có thể đã trở thành thiếu phụ-thành gia thất, hai gã đàn ông ngày ấy giờ cũng đã trở thành hai ông già, hắn là Tôi - người kia là Đoàn Thạch biền và đứa bé kia là con gái của Biền.

 

 

Thời gian như một tiếng thờ dài, Biền đã thở dài  từ cuộc chiến tranh nầy qua cuộc chiến tranh khác như ai đó đã viết : giặc giã ở trong tôi và giặc giã ở trong người, và để tiếng thở dài đó không trở nên buồn thảm, sau những biến cố lớn của Đất Nước- Biền đã chọn cho mình một con đường đi mà không phải ai cũng dễ làm được, đó là thay tên đổi họ, từ một Nhà Văn Nguyễn Thanh Trịnh với hình ảnh, Hippy tóc dài thời trang, trên trang nhất của Tạp Chí Nhà Văn xuất hiện cùng với Duyên Anh-Dương Nghiễm Mậu và các anh tài miền nam cũ… với một giải thưởng văn chương Quốc Gia lừng danh ở Sài gòn trước năm 1975, có người còn gọi đó Giải Thương Phủ Tổng Thống- NTT lột xác thành một Đoàn Thạch Biền mới toanh không ai biết sau năm 75 và tự tạo cho mình một tiếng nói-một chổ đứng cùng thời nghiêm trang trong xã hôi mới cho đến tận bây giờ. người ta biết đến một ĐTB như một chủ biên tờ Áo Trắng độc nhất trên cả nước, một tay làm báo mát tay có uy lực trong làng, một ông nhà văn có mắt xanh, bà đỡ cho những tài năng trẻ, nơi từ Áo trắng họ đã được ĐTB phát hiện và đò đưa đến với những cuộc chơi văn chương đầy bất trắc.

 

Biền bảo đó chỉ là một sân chơi nho nhỏ, như sân chơi của bé Nhi ngày nào, giờ tất cả mọi người đã lớn khôn, đã già cổi-giờ thì ai cũng có thể cười để ngăn mình khỏi khóc, khi cuộc đời mỗi ngày lại dày thêm khói bụi, Biền có lối nói chuyện tưng tửng đốp chát bí ẩn như một triết gia- thì Biền đã từng học Cao hoc Triết Tây Đại Học văn Khoa  Sài Gòn cơ mà - Cay độc như một tay giang hồ, dễ làm người mới gặp tổn thương, vì không thể chịu nỗi cách nói như xát vào lòng…, chỉ có ai có nỗi đau mới hiểu được lòng Biền, nói thì vậy chứ không phải vậy - bằng chứng là Biền có rất nhiều bạn, và bạn của Biền thì cũng có rất nhiều kiểu bạn, bạn làm ăn, bạn văn nghệ, bạn bụi đời, bạn nhậu, và cũng có loại bạn “ bằng mặt mà không bằng lòng “ tất cả Biền đều chơi được tuốt, nhiều khi biền rất tự hào vì lối chơi  “hòa nhi bất đồng” nghĩa là chơi tất mà không đánh mất mình… Biền chơi với tất cả - với cuộc đời muôn mặt nầy,  vì ở cái thời buổi hổn quân hổn quan nầy, phải khôn ngoan lắm mới sống nỗi, Biền thường nói với tôi “ sống kiểu mầy thì chỉ có tao mới hiểu mầy, còn chúng nó làm sao mà hiểu mầy được, còn tao mà sống như kiểu của mầy thì chỉ húp cháo”…, phát âm chữ húp cháo kiểu bắc di cư, biền nói mà như khóc, quả thật  chơi với Biền mới hiểu được nỗi đoạn trường khi Biền cầm cự được với tờ Áo trắng mấy chục năm nay, một tờ Báo không ra báo, tạp chí không ra tạp chí, nói đúng hơn nó chỉ là một đầu sách của Nhà Xuất Bản trẻ - vậy mà dưới bàn tay phù phép của ĐTB nó tự nhiên như một tờ Tạp chí của văn chương tuổi mới lớn - và bây giờ - cùng Biên Tập với Nhà văn Nguyễn Đông Thức - nó cũng chỉ là một phụ trương của Báo Tuổi Trẻ - nếu không muôn mặt thì tôi nghĩ tờ Áo trắng đứt bóng lâu lắm rồi và chắc chắn Biền phải…, húp cháo, nhưng nó đã sống và sống khỏe vì những gì mà Biền đã kí thác chịu đựng vì nó, với mong muốn có một sân chơi văn chương lành mạnh lãng mạng hiếm hoi phi chính trị cho những tay bút tập tểnh mới bước vào đời, Áo Trắng là mảnh đất tự do không phân biêt vùng miền, sang hèn, lí lịch cũ mới, không cần biết ai ở đâu và làm gì, ai muốn viết văn làm thơ cứ gởi thẳng đến AT- Biền đọc nếu thấy hay là đăng ngay, không cần biết họ là cũ hay mới, phía bên nầy hay bên kia, mặt mủi ra sao…, tôi quen với ĐTB cũng qua kiểu cách như thế, nhiều khi đọc văn chương trên AT, người ta có cảm giác hình như chỉ toàn là người già có tâm hồn viết cho AT, và những người trẻ cầm bút chỉ để viết cho một thời hoa mộng đã mất của người già , người sành điệu hơn thì có cảm giác như có một cái gì đó của Tuổi Ngọc của một thời xa xưa, thì có sao, vì Nguyễn Thanh Trịnh.

 

Chính là cây bút dạng Erich Segal của Love Story một thời xưa kia đó thôi,  và chắc  là không có gì phải - yêu là đừng bao giờ nói rất tiếc…, như một câu nói bất hủ của một nhân vật trong “Chuyện tình”, nên từ sau năm 75 đến giờ Đoàn Thạch Biền, không viết được nhiều, tôi thì nghĩ Biền đã có đủ để không  hứng thú  viết thêm nữa, vì những gì Biền, Nguyễn Thanh Trịnh đã viết đã xuất bản trước1975, sau nầy tục bản, với những “ ví dụ ta ,yêu Nhau…, Những ngày tươi đẹp, Tôi thương mà em đâu có hay…, cũng đã đủ cho sự nghiệp văn chương của một Nguyễn Thanh Trịnh, Đoàn Thạch Biền lắm rồi, Biền thường hay đọc cho tôi nghe hai câu thơ cảm thán thời cuộc: Đời vốn không nương người thất thế, thì thôi ô nhục cũng là vinh… [thơ Nguyễn Tất Nhiên] những lúc ấy tôi hiểu bạn mình đã phải khốn khổ như thế nào để tồn tại trong cái thời buổi  nhiểu nhương vàng thau lẫn lộn nầy  đôi khi vì cơm áo, vì đam mê văn chương mà phải cầu thân với những kẻ không ra gì nhưng có quyền lực, phải ngồi chung bàn, ăn chung mâm với những kẻ thấp cơ hơn mình, phải nức nở khen tặng những người mình không phục, và nhiều khi cũng thấy nhục, nhưng riết rồi cũng quen cũng thành thuộc tính của đời sống cơm áo thường ngày,  “ thì thôi ô nhục cũng là vinh mà,” phải không Biền.

 

Ngày tháng nào đã ra đi, khi ta còn ngồi lại [tcs]  chúng ta sẽ không còn ngồi được lâu nữa, trên những mặt bàn kia, trong những quán xá kia, chúng ta sẽ vẫn là khách của quán - kẻ trọ cuộc đời phù du nầy, chúng ta sẽ vẫn đến và đi, như Biền vẫn thường khệnh khạng văng mạng  “ ai mở quán thì mở, còn tao đến… đốt quán rồi đi “ vì đời của Biền, quán chính là Nhà đã mấy mươi năm nay rồi, vì Biền đến quán nào là quán đó ăn nên làm ra, khách khứa văn chương làm ăn báo chí của Biền theo đó mà ra vào nộp tiền tấp nập, đến nỗi một tay nhà văn bạn của Biền cũng nổi máu tham mở ra một cái quán, và dĩ nhiên Biền là khách ruột …báo hại anh em tới nhậu cứ bị tính một thành ba, ba thành bảy - vài lần như vậy anh em hãi qúa không dám tới quán đó nữa, nhưng tay nhà văn chủ quán kia cũng đã kip giàu sụ rồi, tay tuyên bố - như một tay…trưởng giả mới nỗi- từ nay không cần bọn văn nghệ tới quán của tao nữa, tụi nó ồn quá, nghe ông ta nói mà thấy thảm và phát ốm cho cái bọn văn nghệ quá… tôi viết điều nầy cũng như một cách  nhắc đến những kỉ niệm thời xưa – mấy chục năm về trước- đã qua lâu rồi, ngày mà chúng tôi lang thang hết quán nầy đến quán khác.

 

Biền với cái túi lủng lẳng bên mình, ít ai biết trong ấy là một túi tiền, thời ấy không có ATM nên mỗi khi thu tiền phát hành AT là Biền phải lặc lè mang theo, và tòa soạn của AT là những quán nhậu, quán café ven đường, ấy là nơi Biền phát nhuận bút cho anh em cộng tác viên, những lúc ấy anh em vui như lân gặp pháo, những cuôc nhậu triền miên được tổ chức với chút nhuận bút còm cỏi, Biền ngồi lặng lẽ nhậu nghe bạn bè gào thét… và kết thúc thì bao giờ Biền cũng là người bao chót, Biền than: cứ mãi như thế nầy chắc tao bán nhà qúa mầy ơi - đến đêm hai anh em đèo nhau về - tôi và Biền cùng ở chung trên một con đường ở Q. Tân Bình – với cái bụng đói meo, trong những đêm mưa, cái quán Mì hoành Thánh ở Ngả ba CMTT - Chí Hòa, trở thành nơi lí tưởng cho hai thằng giang hồ dừng chân, Biền thương tuyên bố rằng: Tình yêu của người đàn ông hay người đàn bà thường phải đi qua cái bao tử và kết quả là sau những những cuộc ăn uống tưng bừng thì bạn bè người yêu chỉ nhớ tới Biền qua những món ăn chơi mà Biền chiêu đãi và cuối cùng là những cuộc chia tay lặng lẽ như những những nhân vật nữ xưng Em và Ông trong trong tiểu thuyết của Biền, có người vẫn nhớ tới Biền và nhớ nhất là… các em – và chỉ có các em mới chịu thì thào yêu thương bên tai mỗi khi Biền xuất hiện ở quán nào đó - Anh Biền ơi em nhớ Biền quá, có người chỉ nhớ Biền những khi họ khốn khó, và thường khi họ gặp lại Biền thì cũng chỉ để nhậu và…ra đi [!]  nếu AT là công việc sinh tử của ĐTB, thì những cuộc rong chơi văn nghệ với anh em là cuộc sống, một cuộc sống mà đôi khi phải trả học phí bằng… máu – một chân của Biền phải ghép inox, sau một cuộc nhậu, một tay đi bão đêm đã bạt vào mạng Biền một phát, và cái giá phải trả, Biền không bao giờ đi bộ lâu được, vây mà vẫn thấy Biền giang hồ khắp nơi từ nam chí bắc, lên rừng xuống biển, trong một lần giang hồ ra Phan Thiết cùng với con gái, hai cha con Biền suýt chết đuối khi đứa con bị sóng Biển cuốn ra xa chìm lỉm, dù không biết bơi, nhưng Biền vẫn lao ra cứu, kết quả cha và con đều bị hà bá nuốt sống, khi người ta cứu được thì hai cha con đã ná thở vì nước, tỉnh dậy thấy mình và con vẫn còn sống Biền mừng quá cảm thán “ Sinh Tử Thị ba “ sống chết như ngọn sóng đùa, nhiều người chứng kiến không khỏi phì cười vì óc hài hước của Biền, đúng là “ đến chết đít cà cuống vần còn cay “... nói chữ thì tôi nghĩ chỉ có Biền nới đâm ngang hơi mà không ai có thể giận được, tôi là thằng khi nhậu vào là lời ra, những khi đang thao thao bất tuyệt, bỗng dưng Biền chèn ngang “ Mầy nói hay như…chim ấy “ tôi đang ngẫn tò te thì Biền tiếp “: mầy nói hay như chim chích chòe… hót ấy mà “ nói xong Biền cười  hinh hích, những lúc ấy tôi thấy trong khuôn mặt bụi bặm ấy một tình bạn trẻ thơ kì lạ, một ngày vẫn như mọi ngày, những cuộc tình đều đã ra đi - chúng tôi vẫn còn ngồi lại, và dĩ nhiên bao nhiên tiền làm ra cũng nộp vô cho mấy tay chủ quán đó, những đứa con thì đã lớn khôn, còn chúng ta mỗi ngày đều như bé nhỏ lại và nghèo đi, chúng ta đã già rồi  cùng với những cuộc chơi xưa cũ, và đã già rồi thì không cần phải dấu diếm điều gì nữa, bài viết nầy tôi cũng muốn xác tín một điều mà cá nhân tôi yêu quí rằng, tôi vẫn thích Nguyễn Thanh Trịnh hơn ĐTB, và nếu có một lời cám ơn dùm cho những ai đã từng vấn vương với áo trắng một thời thì tôi sẽ xin nói lời cám ơn chân thành với ĐTB , nhưng  nói rằng để có một người bạn văn chương, một Nhà văn mà tôi tôn trọng thi tôi cũng sòng phẳng rằng, đó  là Nhà văn Nguyễn Thanh Trịnh chứ không một ai khác, vì một lẽ, sự thay danh đổi họ có thể rất cần cho một lúc nào đó để sống để tồn tại, và những gì mà Đoàn Thạch Biền đã - đang  làm sẽ rất đáng quí nhưng sẽ không bao giờ thay thế cho một Nhà Văn Nguyễn Thanh Trịnh tài hoa - ngày xưa được, cho dù Biền có là ai giữ mùa thay đổi ấy- là cái gì trong đám mây sợ hãi ấy…thì tiền thân của ĐTB vẫn là Nguyễn Thanh Trịnh, vậy thì đừng buồn gì Biền nhé khi tôi viết những giòng nầy và trả lại đúng hình ảnh chân dung lịch sử con người của một thời của - Ông- Anh - bạn - của một Nhà văn một thời đã mất... “ thôi đừng láu cá nữa tôi, một ai hết cá chợ đời… buồn riêng !” . .[ thơ ĐTB.] thôi nhé Biền/..

Nguyễn Tấn Cứ
Số lần đọc: 2380
Ngày đăng: 18.08.2011
[ Trở lại ] [ Tiếp ]
In tác phẩm Góp ý Gửi cho bạn
Cùng thể loại
Mong Manh - Lê Hà Ngân
Có Người Lòng Như Khăn Mới Thêu - Huyền Chiêu
Buổi Sáng Ở Quán Café Tulips - Mang Viên Long
Hẻm Phố Sài Gòn - Nguyễn Thị Hậu
Những thằng già nhớ mẹ - Vũ Thế Thành
Rồi mây cũng bay đi. - Nguyễn Hòa vcv
Sự Chuyên Nghiệp - Nguyễn Thị Hậu
Buổi Trưa Trong Quán Café (Hay Là Mơ Ghe) - Nguyễn Thị Hậu
Lan Man Chuyện Giày Dép - Hà Thúc Sinh
Người viết lịch sử báo chí đã ra đi - Huỳnh Như Phương
Cùng một tác giả
Missing. (thơ)
Giận. (thơ)
RáC ... (thơ)