Nét chữ viết bảng, phê bài, soạn giáo án… phần nào thể hiện nét tính cách của người thầy giáo. Tập truyện ngắn này nối những nét tính cách ấy thành bức chân dung của nhiều thế hệ những nhà giáo Việt Nam.

    Họ là người âm thầm đào tạo nơi tỉnh lẻ, từ anh binh nhì tới một ông tướng (Người viết bằng tổ quốc ghi công ) là người chính mình đổi viên phấn lấy khẩu súng, đánh giặc Pháp rồi giặc Mỹ, đủ từng trải, thao lược cho tới ngày dẫn đầu một đoàn quân mở đường biển giải phóng miền Nam (Vườn dừa có khóm hành xanh) là người dạy trong lớp, dạy trên giảng đường, dạy tại một góc thư viện, dạy nơi bồng bềnh bè cá trên sông, dạy tới phút sống cuối cùng và chết trong cái chết hình chữ A (Từ sông Đà tới sông La Ngà)

   Ở một góc nhìn khác họ là cô giáo Yến đã ngẫu nhiên rơi vào một tình huống sư phạm trên một chuyến xe đò chật chội để được tận mắt chứng kiến ứng xử đẹp, ứng xử mẫu của một người đồng hành đặng mà kịp nhìn ra căn bệnh ích kỉ của mình và biết được bài thuốc hiệu nghiệm có vị ngọt lấy từ sự hào phóng của những người lính, của Ong mật Tháp Mười; là cô giáo Cúc Tần biết kiếm tiền bằng nghề thợ may, biết thay cái tủ lạnh bằng một xô nước mát để nuôi lý tưởng, chưa phải của mình nhưng đã là của chồng (Người câu tôm dạ cầu Sắt); là cô giáo Ánh Hồng (Giữ tên miền) lặng lẽ “băng bó” từ điển Truyền Kiều chờ tới ngày chồng mình, con mình đủ sức mở đường đưa nàng Kiều lên mạng toàn cầu…    

   Nhà văn Trần Quốc Toàn, viết tập sách này với hơn 20 năm cầm phấn lên các bục giảng phổ thông, sư phạm và tiếp theo là hơn 10 năm vẫn theo đuổi công việc phấn bảng trên các trang báo trong vai trò người giữ chuyên mục văn chương (ông chính là chuyên gia tập Kiều trong nhóm Người Bình của Tài Hoa Trẻ). Trong suốt thời gian ấy, ông vẫn làm thơ, viết truyện và nhận được không ít các giải thưởng dành cho người sáng tác.

      Bạn đã từng biết tản văn Trần Quốc Toàn qua “Cửa sổ lớp học” (NXB Trẻ xuất bản 1988 tái bản có bổ sung năm 2005) nghị luận Trần Quốc Toàn qua “Tôi học nghề văn” (NXB Thanh Niên và tạp chí Tài Hoa Trẻ 2000) nay là Trần Quốc Toàn truyện ngắn với NÉT CHỮ NÉT THẦY.

                                                                                      Tầm Chân